การจัดกำลังอากาศนาวีของกองทัพเรือไทย

อากาศยานทั้งเครื่องบินและเฮลิคอปเตอร์จะอยู่ในสังกัดของกองการบินทหารเรือ (กบร.) ที่ขึ้นตรงกับกองเรือยุทธการ (กร.) ซึ่งทำหน้าที่เป็นหน่วยเตรียมกำลังเช่นเดียวกับกองเรือต่างๆ ในสังกัด กร. ใน กบร. แบ่งเป็นหน่วยขนาดกองบิน (wing) ได้ 3 กองบิน คือ กองบิน 1 ถึง 3 แต่กองบินที่ 3 ซึ่งเป็นกองบินประจำเรือบรรทุกเฮลิคอปเตอร์ จะเรียกว่า หน่วยบิน ร.ล.จักรีนฤเบศร แทน ทั้งนี้ในแต่ละกองบินจะแบ่งเป็นฝูงบิน (squadron) ต่างๆ ย่อยลงไปอีก และเป็นการจัดหน่วยในลักษณะ type organization คือ อากาศยานในฝูงบินเดียวกันจะเป็นรุ่นเดียวกัน ขนาดหรือสมรรถนะใกล้เคียงกัน หรือมีภารกิจคล้ายกัน อากาศยานใน กบร. ทำหน้าที่สนับสนุนหน่วยรบต่างๆ ของ ทร. ทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็นหน่วยในสังกัดของ กร. เอง คือ กองเรือผิวน้ำ และหน่วยบัญชาการสงครามพิเศษทางเรือ (นสร.) หรือหน่วยนอกสังกัด กร. คือ หน่วยบัญชาการนาวิกโยธิน (นย.) และหน่วยบัญชาการต่อสู้อากาศยานและรักษาฝั่ง (สอ.รฝ.) โดยในการปฏิบัติภารกิจจริง อากาศยานจาก กบร. จะขึ้นตรงกับหน่วยเฉพาะกิจของทัพเรือภาคที่ 1 ถึง 3 หรือของกองทัพเรือ ซึ่งทำหน้าที่เป็นหน่วยใช้กำลัง และมีการจัดหน่วยในลักษณะ task organization เช่นเดียวกันกับเรือจากกองเรือต่างๆ

กองบิน 1

• ฝูงบิน 101 : บ.ลว.1 (7 เครื่อง)
• ฝูงบิน 102 : บ.ตผ.1 (4 เครื่อง),บ.ตผ.2 (3 เครื่อง)
• ฝูงบิน 103 : บ.ตช.1 (14 เครื่อง)
• ฝูงบิน 104 : บ.จต.1 (18 เครื่อง ไม่สามารถทำการบินได้ทุกเครื่อง)

กองบิน 2

• ฝูงบิน 201 : บ.ธก.1 (2 เครื่อง), บ.ธก.2 (5 เครื่อง), บ.ลล.1 (2 เครื่อง), บ.ลล.2 (1 เครื่อง)
• ฝูงบิน 202 : ฮ.ลล.2 (7 เครื่อง สูญเสีย 1 เครื่อง), ฮ.ลล.3 (5 เครื่อง สูญเสีย 2 เครื่อง)
• ฝูงบิน 203 : ฮ.ลล.4 (6 เครื่อง สูญเสีย 2 เครื่อง), ฮ.ตผ.1 (2 เครื่อง)

หน่วยบิน ร.ล.จักรีนฤเบศร

• ฝูงบิน 1 : บ.ขล.1 (9 เครื่อง ไม่สามารถทำการบินได้ทุกเครื่อง)
• ฝูงบิน 2 : ฮ.ปด.1 (6 เครื่อง)

เครื่องบินขับไล่ (บ.ขล.)

---

บ.ขล.1ก/ข

ชื่อรุ่น	จำนวน	เข้าประจำการ	ผู้ผลิต	ประเทศ
AV-8S Harrier	7 เครื่อง	พ.ศ. 2540	McDonald Douglas (ปัจจุบัน Boeing Aircraft Company)	สหรัฐอเมริกา
TAV-8S Harrier	2 เครื่อง	พ.ศ. 2540	McDonald Douglas (ปัจจุบัน Boeing Aircraft Company)	สหรัฐอเมริกา

เครื่องบินโจมตี (บ.จต.)

---

บ.จต.1ก/ข

ชื่อรุ่น	จำนวน	เข้าประจำการ	ผู้ผลิต	ประเทศ
A-7E Corsair II	14 เครื่อง	พ.ศ. 2539	Vought Aircraft Industries	สหรัฐอเมริกา
TA-7C Corsair II	4 เครื่อง	พ.ศ. 2539	Vought Aircraft Industries	สหรัฐอเมริกา

เครื่องบินตรวจการณ์ชี้เป้า (บ.ตช.)

---

บ.ตช.1

ชื่อรุ่น	จำนวน	เข้าประจำการ	ผู้ผลิต	ประเทศ
T337H-SP/T337G	12/2 เครื่อง	พ.ศ. 2523	Cessna Aircraft Company	สหรัฐอเมริกา

อาวุธ

• กระเปาะจรวดอากาศ-สู่-พื้น ขนาด 2.75 นิ้ว
• กระเปาะปืนกลอากาศ ขนาด 12.7 มม.

เครื่องบินโจมตีเรือผิวน้ำ (บ.ตผ.)

---

บ.ตผ.1

ชื่อรุ่น	จำนวน	เข้าประจำการ	ผู้ผลิต	ประเทศ
F-27 Mk.200 Maritime (Armed)	4 เครื่อง	พ.ศ. 2530	Fokker Aerospace Group	เนเธอร์แลนด์

อาวุธ

• ตอร์ปิโด StingRay
• ระเบิดลึก
• อาวุธปล่อยนำวิถีอากาศ-สู่-พื้น Harpoon
• ทุ่นระเบิด
• กระเปาะจรวดอากาศ-สู่-พื้น ขนาด 2.75 นิ้ว
• กระเปาะปืนกลอากาศ ขนาด 12.7 มม.
• พลุส่องสว่าง

อุปกรณ์ภารกิจ

• เรดาร์ตรวจการณ์พื้นน้ำ AN/APS-140 (Litton APS-504(V)2)
• โซโนบุย AN/SSQ-41 LOFAR, AN/SSQ-47 Pinger, AN/SSQ-36 BT
• ระบบ ESM Argo Systems AR-700
• ไฟฉายค้นหา
• ระบบอำนวยการรบ GEC Avionics ASN-902 TATTIX
• ระบบรับสัญญาณจากโซโนบุย AN/ARR-75
• ระบบประมวลผลข้อมูลโซโนบุย GEC Avionics AQS-902B LAPADS (Lightweight Acoustic Processor and Display System)

บ.ตผ.2ก/ข

ชื่อรุ่น	จำนวน	เข้าประจำการ	ผู้ผลิต	ประเทศ
UP-3T Orion	1 เครื่อง	พ.ศ. 2539	Lockheed Martin Aeronautics	สหรัฐอเมริกา
P-3T (P-3A TACNAVMOD II) Orion	2 เครื่อง	พ.ศ. 2539	Lockheed Martin Aeronautics	สหรัฐอเมริกา

อาวุธ

• ตอร์ปิโด Mk.46
• ระเบิดลึก
• ทุ่นระเบิด
• มีระบบรองรับการใช้งานอาวุธปล่อยนำวิถีอากาศ-สู่-พื้น Harpoon

อุปกรณ์ภารกิจ

• เรดาร์ตรวจการณ์พื้นน้ำ AN/APS-134 (Raytheon Sea Vue)
• โซโนบุย AN/SSQ-53 DIFAR, AN/SSQ-57 LOFAR, AN/SSQ-77 VLAD, AN/SSQ-47 Pinger, AN/SSQ-62 DICASS, AN/SSQ-36 BT
• ระบบตรวจจับไอเสียเครื่องยนต์ดีเซลเรือดำน้ำ AN/ASR-3
• ระบบ MAD AN/ASQ-10
• ระบบ ESM AN/ALR-66
• รองรับการติดตั้งระบบออปโทรนิกส์ AN/AAS-36 IRDS
• ระบบอำนวยการรบ AN/ASN-124 TACNAVMOD block II
• ระบบรับสัญญาณจากโซโนบุย AN/ARR-72
• ระบบประมวลผลข้อมูลโซโนบุย AN/AQA-7
• ระบบจอแสดงผลข้อมูลทางยุทธวิธี AN/ASA-66A สำหรับนักบิน และ AN/ASA-66B สำหรับ TACCO
• ระบบนำร่องด้วยแรงเฉื่อย Litton LTN-72 และระบบนำร่อง Omega

เครื่องบินธุรการ (บ.ธก.)

---

บ.ธก.1

ชื่อรุ่น	จำนวน	เข้าประจำการ	ผู้ผลิต	ประเทศ
CL-215	2 เครื่อง	พ.ศ. 2521	Canadair (ปัจจุบัน Bombardier Aerospace)	แคนาดา

บ.ธก.2

ชื่อรุ่น	จำนวน	เข้าประจำการ	ผู้ผลิต	ประเทศ
N-24A Nomad	5 เครื่อง	พ.ศ. 2527	Australian Government Aircraft Factory (GAF)	ออสเตรเลีย

เครื่องบินลำเลียง (บ.ลล.)

---

บ.ลล.1

ชื่อรุ่น	จำนวน	เข้าประจำการ	ผู้ผลิต	ประเทศ
F-27 Mk.400 Troopship	2 เครื่อง	พ.ศ. 2530	Fokker Aerospace Group	เนเธอร์แลนด์

บ.ลล.2

• กำลังอยู่ระหว่างการจัดซื้อเพิ่มเติมอีก 1 เครื่อง

ชื่อรุ่น	จำนวน	เข้าประจำการ	ผู้ผลิต	ประเทศ
ERJ-135LR	1 เครื่อง	พ.ศ. 2551	Empresa Brasileira de Aeronáutica (Embraer)	บราซิล

เครื่องบินลาดตระเวน (บ.ลว.)

---

บ.ลว.1

ชื่อรุ่น	จำนวน	เข้าประจำการ	ผู้ผลิต	ประเทศ
Do-228-212	7 เครื่อง	พ.ศ. 2534	Dornier GmbH (ปัจจุบัน RUAG Aerospace Services)	เยอรมนี

อาวุธ

• กระเปาะจรวดอากาศ-สู่-พื้น ขนาด 2.75 นิ้ว

อุปกรณ์ภารกิจ

• เรดาร์ตรวจการณ์พื้นน้ำ Bendix-FIAR (ปัจจุบัน Telephonics) RDR-1500

เฮลิคอปเตอร์ต่อต้านเรือผิวน้ำ (ฮ.ตผ.)

---

ฮ.ตผ.1

• มีโครงการจะจัดซื้อเพิ่มเติมอีกอย่างน้อย 2 เครื่อง

ชื่อรุ่น	จำนวน	เข้าประจำการ	ผู้ผลิต	ประเทศ
Super Lynx 300	2 เครื่อง	พ.ศ. 2548	Agusta Westland	สหราชอาณาจักร

อุปกรณ์ภารกิจ

• เรดาร์ตรวจการณ์พื้นน้ำ BAe Seaspray 3000

เฮลิคอปเตอร์ปราบเรือดำน้ำ (ฮ.ปด.)

---

ฮ.ปด.1

ชื่อรุ่น	จำนวน	เข้าประจำการ	ผู้ผลิต	ประเทศ
S-70B-7 Seahawk	6 เครื่อง	พ.ศ. 2540	Sikorsky Aircraft	สหรัฐอเมริกา

อาวุธ

• ตอร์ปิโด Mk.46
• รองรับการติดตั้งอาวุธปล่อยนำวิถี Penguin Mk.2 mod.7

อุปกรณ์ภารกิจ

• เรดาร์ตรวจการณ์พื้นน้ำ AN/APS-143
• โซนาร์ชักหย่อน L-3 Communications Ocean Systems HELRAS DS-100
• ระบบ ESM AN/ALR-606
• ระบบอำนวยการรบ AN/ASN-150(V) TDMS

เฮลิคอปเตอร์ลำเลียง (ฮ.ลล.)

---

ฮ.ลล.2

ชื่อรุ่น	จำนวน	เข้าประจำการ	ผู้ผลิต	ประเทศ
Bell-212	8 เครื่อง	พ.ศ. 2521	Bell Helicopter Textron	สหรัฐอเมริกา

ฮ.ลล.3

ชื่อรุ่น	จำนวน	เข้าประจำการ	ผู้ผลิต	ประเทศ
Bell-214ST	7 เครื่อง	พ.ศ. 2530	Bell Helicopter Textron	สหรัฐอเมริกา

ฮ.ลล.4

ชื่อรุ่น	จำนวน	เข้าประจำการ	ผู้ผลิต	ประเทศ
S-76B	6 เครื่อง	พ.ศ. 2539	Sikorsky Aircraft	สหรัฐอเมริกา

โครงการ ฮ.ลล. แบบใหม่

• มีโครงการจะจัดซื้อเพิ่มเติมอีก 4 เครื่อง

ชื่อรุ่น	จำนวน	เข้าประจำการ	ผู้ผลิต	ประเทศ
MH-60S Knighthawk	2	2012	Sikorsky Aircraft	สหรัฐอเมริกา

 

                                                      CL-215

                                                             N-24A Nomad

                                         F-27 Mk.400 Troopship

                                                    ERJ-135LR

                                                    Do-228-212

 

                                  Super Lynx 300

 

                                         S-70B-7 Seahawk

 

                                                       Bell-212

                                                   Bell-214ST

                                                               S-76B

                                           MH-60S Knighthawk

                                                 AV-8S Harrier

                                                    TAV-8S Harrier

                                                  A-7E Corsair II

                                   TA-7C Corsair II

                                              T337H-SP/T337G

                               P-3T (P-3A TACNAVMOD II) Orion